In onze moderne maatschappij komt eenzaamheid en alleen zijn steeds vaker voor. We horen regelmatig over eenzame ouderen op het nieuws, maar hoe vaak denk jij zelf “Ik voel me alleen?” Grote kans dat dit aantal de laatste tijd is toegenomen, want eenzaamheid is door corona actueler geworden dan ooit.
Voel jij je alleen en vraag je je af waar dat precies door komt? In dit artikel gaan we kijken wat eenzaamheid eigenlijk is en waar het als gevoel vandaan komt. Daarna geven we je ook een aantal tips hoe je met dat gevoel van eenzaamheid om kunt gaan.
Wat is eenzaamheid?
Eenzaamheid is een gevoel en daarom voor iedereen anders. In essentie is het een gemis van verbondenheid, het missen van een emotionele band met anderen of het hebben van minder contacten dan je zou willen.
Er zijn verschillende vormen en gradaties van eenzaamheid. Grofweg zijn te onderscheiden:
- Emotionele eenzaamheid ontstaat als je een intieme band met iemand mist;
- Sociale eenzaamheid, waarbij je minder contacten hebt dan je zou willen;
- Sociaal isolement treedt op als iemand (bijna) helemaal geen contacten heeft.
Een belangrijk punt om uit bovenstaande mee te nemen, is dat je eenzaam voelen dus ook inderdaad een gevoel – en dus heel subjectief – is.
Je eenzaam voelen kan verschillende vormen aannemen
Het is goed om je ook echt te realiseren dat eenzaamheid een gevoel is. Natuurlijk wordt dat gevoel door externe factoren veroorzaakt, maar het is geen staat van zijn die jou definieert.
Daarom verschilt het per persoon ook zo wat het betekent om alleen te zijn.
Sommige mensen kunnen heel goed allen zijn zonder zich eenzaam te voelen. (Hierbij dient te worden opgemerkt dat dit iets anders is dan een sociaal isolement, waarbij het immers om een langdurige situatie gaat.) Andere mensen kunnen eigenlijk geen moment alleen zijn zonder dat ze daar meteen onrustig van worden.
Soms voel je je allen, omdat je geen emotionele band hebt met de mensen om je heen, of niemand om op terug te vallen wanneer dat nodig is.
Eenzaamheid kent vele gezichten, die we hieronder verder toelichten. In welke daarvan herken jij je het meest?
Ik voel me alleen en onbegrepen
Het is niet voor iedereen makkelijk om je op je gemak te voelen in je eentje. Wanneer je geen mensen om je heen hebt waar je een emotionele band mee hebt, kun je ook je zorgen en onzekerheden met niemand delen.
Maar misschien vind je het juist wel moeilijk om je problemen te delen met anderen, ook al heb je wel mensen om je heen. Het is natuurlijk ook een hele stap om iets te durven delen wat je dwars zit. (Water Violet kan je een zetje in de goede richting geven.)
Dat kan ertoe leiden dat je je – zelfs met voldoende mensen om je heen – alleen en onbegrepen gaat voelen.
Alleen zijn heeft ook voordelen! Het is namelijk een kans om jezelf beter te leren kennen. Om daar mee aan de slag te gaan kun je jezelf een aantal vragen stellen. Wie ben ik? Wat maakt mij uniek? Waar gaat mijn leven heen? Voel ik mij op gemak met mezelf?
Ik voel me ongelukkig als ik alleen ben
Hoe komt dat toch, dat we iemand anders nodig hebben om gelukkig te zijn?
De meesten van ons hebben geleerd dat als je pas mee telt en gezien wordt als je complimenten krijgt van anderen. Daar moet je vaak wel je best voor doen, door anderen tevreden te stellen zodat je zelf positief beoordeeld wordt.
En dan zit je daar opeens in je uppie. Vind je het gek dat je jezelf geen leuk gezelschap vindt als je zo afhankelijk bent van de erkenning van anderen?
Een plezierig gezelschap voor jezelf, kun je dat leren? In ieder geval kun je er aan werken om van jezelf te gaan houden en te ontdekken dat je zelf leuk gezelschap bent. (Cerato kan je helpen meer zelfvertrouwen te krijgen, waardoor je minder afhankelijk wordt van anderen voor een positief zelfbeeld.)
Ik voel me alleen in mijn relatie
We zijn allemaal sociale wezens en zijn op ons best als we dingen samen kunnen ondernemen. Veel mensen hebben daarom “een relatie om maar een relatie te hebben”, uit angst om alleen te zijn.
Maar wat vooral telt is de kwaliteit van het contact en het samen zijn. Een sterke band hebben met je partner en de manier waarop je elkaar steunt zijn de basis. Als je wilt weten hoe belangrijk je relatie is, kun je jezelf de vraag stellen hoe je leven zonder hem of haar zou veranderen.
Als het antwoord is dat het niet zoveel uitmaakt, is het begrijpelijk dat jij je eenzaam voelt in je relatie. Dat is namelijk een teken dat de emotionele verbinding te wensen overlaat. Ook in je relatie kun je je dan alleen voelen.
Maar hoe pak je dat aan, of hoe zoek je daar hulp bij? Veranderingen beginnen altijd met een eerste stap, zoals een luisterend oor om je verhaal kwijt te kunnen en iemand die je op weg helpt om de juiste weg te vinden. Daar gaan we hieronder verder op in.
“Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde sociale relaties. Het kan zijn dat het aantal contacten dat men heeft met andere mensen geringer is dan men wenst. Het kan ook zijn dat de kwaliteit van de gerealiseerde relaties achterblijft bij de wensen.” Prof. De Jong Gierveld
Gevoelens van eenzaamheid oplossen?
Soms voel je je eenzaam zonder precies te weten waarom. Bach therapie richt zich juist op dit soort gevoelens en helpt je ermee om te gaan.
Dit kun je proberen tegen eenzaamheid
Het vraagt nogal wat van jezelf om iets aan de eenzaamheid te doen, makkelijker gezegd dan gedaan hoor ik je zeggen.
Maar uiteindelijk ben jij toch echt degene die de eerste stap gaat zetten, om een patroon te doorbreken. Door bijvoorbeeld te bellen met een luisterlijn met vrijwilligers die dag en nacht een luisterend oor bieden en tips geven. Er zijn verschillende soorten luisterlijnen, waar vast wel iets bij zit dat bij jou past.
Een berichtje sturen via die whatsapp knop op onze site of ons gratis consult invullen kan natuurlijk ook helpen 😉
Wat kun je nog meer doen tegen (een gevoel van) eenzaamheid?
Trainingen en cursussen
Het is niet voor iedereen even makkelijk om contact te leggen. Soms voel je je alleen, maar weet je niet hoe je het aan moet pakken om die eenzaamheid te doorbreken. Dan is het fijn om te weten dat er verschillende cursussen zijn, die je daarmee op weg kunnen helpen. We zetten er een aantal op een rijtje:
- Een training sociale vaardigheden, voor zowel kinderen, jongeren als voor volwassenen. Het doel van deze training is dat je leert makkelijker op anderen af te stappen om contact te maken.
- In een assertiviteitscursus leer je contact maken, beter je eigen grenzen aangeven en krijg je meer inzicht in je eigen gedrag en het effect op anderen.
- Mentaal Vitaal is gericht op mentale gezondheid. Als je beter in je vel zit, is het ook makkelijker om nieuwe contacten aan te durven gaan. Dit initiatief van het Trimbos-instituut is geen specifieke cursus tegen eenzaamheid. Maar wel oefeningen voor de oorzaak van je gevoel van eenzaamheid, zoals depressie of angst. Met de oefeningen kun je positieve energie opladen en oefenen met positieve gedachten en hoe je problemen oplost. Ook kun je een depressie test of een mentale fitheidstest invullen.
- Een cursus in zelfvertrouwen kan je helpen om beter in je vel te zitten en daardoor ook beter contact met anderen te onderhouden.
- In de cursus betere relaties met iedereen leer je om beter en op een prettige manier te communiceren met mensen in je omgeving. Zo haal je meer uit de relaties die je al hebt, maar wordt het ook eenvoudiger om nieuwe aan te gaan. Dag eenzaamheid!
Wacht niet af tot de eenzaamheid vanzelf oplost
Zoals we al gezegd hebben, is eenzaamheid een gevoel en geen feit. En aan het veranderen van een gevoel kun je iets doen. Zeker met behulp van bachbloesems kom je daar een heel eind mee. Bijvoorbeeld voor het versterken van je zelfvertrouwen (Cerato). Of als je er moeite mee hebt op de koe bij de horens te vatten (Hornbeam).
Wat jouw obstakel ook is om in actie te komen, er is altijd wel een passende persoonlijke mix. Misschien is jouw eerste stap wel een gratis advies vragen bij ons.
Lief zijn voor jezelf
Hoe is jouw beeld over jezelf? Vind je eigenlijk wel dat je het waard bent om vrienden of een relatie te hebben? Neem eens de tijd om goed naar jezelf te luisteren. Hoe vaak denk je niet over jezelf: ‘wat ben ik toch een idioot, of dat heb ik helemaal verkeerd gedaan?” Met deze negatieve gedachten doe je jezelf te kort en ontneem je jezelf de kans op succes. Lief zijn voor jezelf kun je leren: ja jij ook!
- Uit je emoties en krop ze niet op. Ook emoties van boosheid en verdriet mogen er zijn. En het lucht op, waardoor je meer ontspannen in het leven staat.
- Laat oud zeer los, en geef jezelf de ruimte om verder te gaan met je leven.
- Kom voor jezelf op, geef je grenzen aan en ga de dingen doen die je leuk vind. Dan kom je ook gelijk gestemde mensen tegen!
Samen met anderen ben je niet meer alleen
Er zijn verschillende manieren om mensen te ontmoeten, waardoor er vast wel een manier is die bij jou past. Meld je aan als vrijwilliger, er zijn zoveel plekken waar vrijwilligers meer dan welkom zijn. Misschien is er wel een eetcafé bij jou in de buurt, of een buurthuis waar ze een eet club hebben. Of meld je aan bij een toneelclub, hobbyclub of wat je maar leuk vind. Door samen bezig te zijn, leer je mensen kennen op een ontspannen manier en ligt de nadruk niet zo op het ontmoeten.
Het is ook de moeite waard om rond te neuzen op de website Matching websites. Hierop staan verschillende manieren om mensen te leren kennen.
Steuntje in de rug nodig?
Kun jij wel een beetje emotionele ondersteuning gebruiken? Profiteer dan vandaag nog van jouw gratis consult per mail. Voor een luisterend oor en advies voor een Bach mix op maat die jou verder kan helpen 🤗