Rond mijn dertigste werd ik gediagnosticeerd met een gegeneraliseerde angststoornis. En hoewel zo’n label helpt om jezelf soms wat beter te begrijpen, is het op zichzelf natuurlijk geen oplossing. In dit artikel deel ik hoe omgaan met stress en angst een deel van mijn leven werd, is en waarschijnlijk altijd zal blijven.
Dat klinkt dramatisch, maar in mijn ervaring is die acceptatie (het is er nu eenmaal) misschien wel de belangrijkste stap om te zetten. Misschien wel extra als jonge man. Gelukkig wordt steeds meer geaccepteerd dat ook mannen emoties hebben. Maar toch is het beeld vaak nog steeds alsof je als man alleen maar sterk moet zijn.
Dit zijn mijn ervaringen, als 31-jarige man.
1. Acceptatie is óók omgaan met angst en stress
Het is heel erg natuurlijk om ongemak te willen wegdrukken. En ik kan uit ervaring zeggen: weinig dingen voelen zo ongemakkelijk als stress en angst, of zelfs paniekaanvallen.
Daarom is het niet zo gek dat je geneigd ben om te willen gaan met angstige gevoelens door te proberen ze weg te drukken. Dat doe je immers ook wanneer je hoofdpijn hebt (dan neem je een paracetamolletje) of een opstandige spier (dan ga je naar de fysiotherapeut).
Het probleem alleen is dat stress en angst heel vaak voortkomen uit gedachten. En hoe meer aandacht je daaraan besteedt, hoe erger het wordt. Omgaan met stress en angst betekent daarom heel vaak om die onrust met rust te laten. En dat is moeilijk, want als je zo in elkaar zit als ik dan is er maar één ding wat je het liefste wilt: zo veel mogelijk piekeren over wat je dwars zit, want erover nadenken is voor jouw gevoel het enige wat je kunt doen om het op te lossen.
Maar dat is het dus niet. Loslaten en accepteren dat die stress, die angst of die gedachten er zijn is heel vaak de beste manier om ermee om te gaan. Voelt tegenstrijdig, ik weet het. En het lijkt mij ook vaak genoeg niet, geloof me. De onderstaande video heeft mij heel erg geholpen om deze manier van omgaan met angst en angstige gedachten beter te begrijpen.
Natuurlijk wil dat niet zeggen dat je gewoon achterover moet gaan liggen en je dan maar gewoon rot moet voelen. Dat is niet wat accepteren betekent. Accepteren wil zeggen dat je:
- Niet hardnekkig probeert die vervelende gevoelens weg te drukken
- Jezelf niet kwalijk neemt dat je die gevoelens hebt. Dat kan ik niet genoeg benadrukken: het is heel verleidelijk om van jezelf te balen “dat je je nu alweer slecht voelt en jezelf zo in de weg zit”, maar daarmee maak je het alleen maar erger. Accepteer van jezelf dat jij je nu eenmaal soms zo voelt
- Laat jezelf niet tegenhouden door wat je in de weg zit om alsnog je leven te leiden
Die laatste is super belangrijk en verdient wat meer toelichting. Daarom heb ik er een punt op zichzelf van gemaakt.
2. Rijden met die bus
Het kan heel verleidelijk zijn om weg te zakken in je stress en angst en je erdoor te laten verlammen. Nieuwe dingen en uitdagingen uit de weg te gaan, omdat ze dat gevoel aanwakkeren.
Het is logisch dat je wilt voorkomen dat die vervelende gevoelens de kop op steken. Maar het is ook niet de sleutel tot je beter voelen. Niet op de lange termijn tenminste.
Een psycholoog vertelde me ooit over de busmetafoor, uit de Acceptance (daar is die acceptatie weer) and Commitment Therapy.
Die gaat over een buschauffeur die verschillende passagiers in zijn bus heeft die voortdurend commentaar leveren en zich met de route bemoeien. Aan de buschauffeur – jij dus – de uitdaging om zich daar niet door tegen te laten houden en gewoon te gaan rijden. Je hoeft niet af te wachten tot je “genezen” bent, je hoeft niet af te wachten tot jij je helemaal geweldig voelt om écht te doen wat je wilt (hoe eng het ook is). De kunst is om juist met die angstige gevoelens, met die stress, en met eventuele andere vervelende passagiers, gewoon te gaan rijden.
Dat houdt bijvoorbeeld in dat je de uitdaging van een nieuwe baan aangrijpt, in plaats van te wachten tot die angstige gevoelens er niet meer zijn.
Over het compleet weggaan van die gevoelens heb je namelijk veel minder controle dan over hoe je ermee omgaat, en of jij je er wel of niet door laat tegen te houden gewoon vooruit te gaan in het leven. Blijven rijden en je niet van jouw koest laten brengen, dat is óók omgaan met angst en stress. Net als accepteren dat ze er zijn.
Wil je meer weten over de busmetafoor? Onderstaande video legt hem heel mooi uit.
3. Natuurlijke rustgevers die je helpen om te gaan met stress en angst
Ik heb het tot nu toe vooral gehad over methoden die er vooral op lijken neer te komen dat je je maar bij je vervelende gevoelens neer zou moeten leggen. Laat ik vooropstellen: je erbij neerleggen is niet wat ik hierboven probeer te zeggen. Accepteren dat het een onderdeel van jou is en blijven rijden met die bus, dat is zoveel krachtiger dan je neerleggen.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je jezelf niet een handje mag helpen om beter om te gaan met jouw angst en stress. Daarom deel ik nu een aantal dingen die mij helpen met angst en stress om te gaan.
Niet (allemaal) wetenschappelijk onderbouwd (en zoek alsjeblieft hulp bij een professional als de angst en stress jou te veel in de weg zit), maar wel “in de prakijkt getest”, zullen we maar zeggen 😉
Er zijn verschillende natuurlijke, kalmerende middelen waar ik goede ervaringen mee heb. Ideaal om de scherpe randjes van je emoties en gevoelens af te halen.
- Valeriaan (lees meer over mijn ervaringen met valeriaan) is prettig om in te nemen op momenten en in periodes dat je met veel stress te maken hebt
- Sint-janskruid gebruik ik vooral graag als thee. Dit kruid staat bekend om zijn opbeurende werking en helpt bij je algemene goemoedstoestand
- Bach rescue is de eerste-hulp-remedie bij stress van Bach bloesemtherapie
Liever een meer gerichte Bach bloesem aanpak? Maak dan gebruik van jouw gratis e-mailconsult om te ontdekken wat ik voor je kan betekenen.
Jolanda, online Bach therapeut
4. Binaural beats: hoe geluid je kan helpen om te gaan met angst en stress
Heel vaak zijn angst en stress een soort misleiding van je hersenen. Je krijgt een seintje dat je in gevaar bent, terwijl dat helemaal niet het geval is.
Daarom is die knop soms ook zo moeilijk om te zetten. Je hersenen sturen immers alles aan in je lichaam en het is een compleet natuurlijke response dat je lichaam in de verdediging schiet wanneer je hersenen het sein geven dat je bedreigd wordt.
Voor mij werkt iets dat “binaural beats” genoemd wordt daarom ontzettend goed.
Binaural beats zijn geluiden met een bepaalde golflengte, met een licht verschil tussen je linker- en rechteroor. Het idee is dat deze golven vervolgens ook je hersengolven synchroniseren, wat je helpt om een staat van focus of rust te bereiken. Verschillende frequenties werken op verschillende manieren door in de hersenen. Er zijn binaural beats die helpen om in een diepe slaap te komen, maar ook beats die je helpen beter om te gaan met angst en stress.
Wil je dit eens proberen? Dan raad ik je aan om gebruik te maken van een goede koptelefoon, liefst met noice cancelling. Op die manier kun je jezelf namelijk volledig omringen met het geluid en komt met name ook het verschil tussen de frequentie in je linker- en rechteroor maximaal tot zijn recht.
Om je op weg te helpen zijn hier een paar links naar audio die ik zelf graag gebruik:
- Binaural beats for anxiety relief is een lekker lang fragment met een prettige sfeer. Ideaal wanneer je voor een langere periode moet focussen en niet wilt worden afgeleid door je gedachten (ik heb hem opstaan terwijl ik dit artikel schrijf).
- Binaural Beats: Stress Relief is dan juist een afspeellijst van meerdere korte fragmenten. Deze luister ik vaak wanneer ik onderweg ben, bijvoorbeeld in de trein. Ik vind het prettig dat hier meer afwisseling zit in de tonen. Voor mij is hij ideaal om een drukke werkdag mee af te sluiten.
- Ook op deze combinatie van muziek met subliminal messages ga ik erg goed. Niet helemaal hetzelfde als binaural beats, maar het idee is wel vergelijkbaar. Fijne, rustgevende muziek wordt hier gecombineerd met boodschappen die inwerken op je onderbewuste. Je hoort niet bewust wat er gezegd wordt, maar je hersenen pikken het toch op. Voor mij werkt dit perfect bij het doorbreken van negatieve gedachtepatronen waardoor ik (veel) beter om kan gaan met stress of angstige gevoelens.
5. Meditatie en yoga
Last but not least. Meditatie en yoga mogen natuurlijk niet in dit lijstje ontbreken. Ze vragen om iets meer toewijding dan de opties hierboven. Iets innemen, drinken of luisteren is natuurlijk een stuk gemakkelijker.
En misschien werken meditatie en yoga daarom wel zo goed. Het helpt je namelijk een routine te scheppen. Een routine waarin je bewust tot rust en tot jezelf komt. Dat maakt het ook uitdagend. Want je moet wel elke dag braaf die commitment blijven doen.
Voor mij werkt meditatie. Voor mij werkt yoga. En toch heb ik nog steeds moeite om beiden voldoende in mijn leven te integreren. Ook hierin geldt weer: wees lief voor jezelf en verwijt jezelf niet als je het een tijdje niet doet. Focus in plaats daarvan op het weer oppakken.
Een goede meditatie of yoga routine is goud waard om beter om te gaan met angst en stress.
Keertje proberen? Iemand die ik van harte kan aanbevelen, is het YouTube-kanaal Yoga with Adriene. Niet alleen is Adriene – samen met de trouwe Benji – een hele fijne docent, zeker voor beginners. Ze biedt ook regelmatig 30-daagse yoga reizen. Voor mij is dat altijd een ideale manier om weer voor langere periode aan yoga te doen. Een commitment van 30 dagen is namelijk te overzien en dus makkelijker vol te houden!
