Geneeskrachtige planten en bloemen --> citroenmelisse
Eén van de kruiden die heerlijk naar citroen ruikt is citroenmelisse, die niet voor niets citroenkruid genoemd wordt. Melissa officinalis, zoals de plant in het Latijn genoemd wordt komt oorspronkelijk komt uit Azië. Gelukkig voor ons, is deze plant al sinds duizenden jaren ook te vinden in landen rondom de Middellandse zee. Hierdoor kunnen we er in onze streken ook van genieten!
Een kruid (net als Citroen Verbena) dat eigenlijk niet mag ontbreken in een kruidentuin. Naar mijn idee kun je daar nooit teveel van hebben, omdat je het ook prima kunt drogen. Hoe je de plant zowel vers als gedroogd kunt gebruiken, komt allemaal aan bod op deze pagina.
Citroenmelisse is een buitenplant, maar ook prima geschikt in een pot op je balkon.
Dan houd de geur gelijk de muggen op afstand!
Citroenmelisse herkennen
Ten eerste is de geur één van de kenmerken waaraan je de plant kunt herkennen. Haal je handen maar eens door de bladeren van de plant heen, of zet er een kop thee van. Die citroengeur, dat kan niet missen!
Deze vaste plant met kruipende wortels, is een echte woekeraar (niet zo erg als de munt). Wil je hem niet in je hele tuin hebben, zet hem dan in een pot of bak. Hou er rekening mee dat de plant tussen de halve en de één meter hoog kan worden. Snoeien kan na de bloei.
De blaadjes lijken een beetje hartvormig en zijn fris groen van kleur, en kunnen het beste voor de bloei worden geplukt.
Er is ook een bonte vorm met groen/gele bladeren, namelijk de Melissa officinalis ‘Aurea’.
Citroenmelisse kopen
In het tuincentrum of via internet kun je de planten kopen, of zaden om ze zelf te weken. Wanneer je eenmaal een plant hebt, kun je die makkelijk stekken. Een plant die niet te oud is, kun je deze stukken scheuren en opnieuw planten. Zelf had ik van het voorjaar kleine stekken gemaakt op deze manier en al snel werden het plantjes. Het groeit snel!
Geschiedenis en weetjes
In de 17de-eeuw was citroenmelisse al een bekend kruid. In apothekersboek uit die tijd staat een recept van een aftreksel van melisse bladeren in zoete witte kanariewijn. Dit aftreksel moest gedronken worden in de ochtend. Men was er toen heilig van overtuigd dat het een verjongende werking zou hebben en het denkvermogen versterkt. Of dit echt zo is, of dat het al helpt door erin te geloven? Het is in ieder geval een leuk verhaal.
Net zoals de Arabieren in de 10de eeuw lovend waren over het positieve effect bij zwaarmoedigheid. Zij gebruikten het kruid vanwege het opvrolijkend effect. En keizer Karel V dronk iedere ochtend Karmelietwater met citroenmelisse. Hij dacht hiermee de erfelijke krankzinnigheid in zijn familie uit te bannen.
Terug naar onze tijd: citroenmelisse is nog steeds populair vanwege de ontspannende werking en op vele manieren toe te passen.
Wetenschappelijk bewezen
Citroenmelisse is een wetenschappelijk erkend kruid, zowel in de aromatherapie als in de kruidengeneeskunde. Verwerkt in een créme is het goed bij open wonden en koortsuitslag. En als thee is het een rustgevend en ontspannend middel. Vandaar dus ook het advies om het te gebruiken bij inslaapproblemen.
Verder wordt inwendig gebruik, bijvoorbeeld in de vorm van thee, door de ESOP geadviseerd bij spanning, en rusteloosheid.
In wetenschappelijke onderzoeken is ook de antivirale en ontstekingsremmende werking aangetoond.
Citroenmelisse: toepassingen en bijwerkingen
De ontspannende en kalmerende werking van het kruid is zowel in de aroma therapie, als in de kruidengeneeskunde bekend.
Olie van de citroenmelisse is lichtgeel van kleur en heeft een lichte frisse citroengeur. Het is een dure etherische olie, dus als je goedkope olie tegenkomt, is dit een chemische variant. In de aromatherapie wordt melisse olie gebruikt in de aroma diffuser. Een paar druppels geven een ontspannende werking en de citroengeur is ook fijn bij verdriet en rouwverwerking. Deze olie past heel goed bij het zonnevlecht chakra en het hartchakra.
De plant kan zowel vers als in gedroogde vorm gebuikt worden (voor bijvoorbeeld thee) in de kruidengeneeskunde. Zomerse tip: een kompres met verse bladeren kan gebruikt worden bij muggenbeten. Maar de geur helpt die beten ook al voorkomen, doordat citroengeur een bekende manier is om muggen uit de slaapkamer te houden.
Wist je dat bijen ook dol zijn op deze plant? Niet voor niets is één van de volksnamen: bijenplant. De naam Melissa komt van het Griekse woord voor honingbij. De Grieken en Romeinen legden citroenmelissetakken bij de bijenkorf, om de bijen op die manier bij hun korft te houden. Het schijnt dat de honing van de melissebloem erg lekker is.
Recepten met Citroenmelisse
Thee van citroenmelisse thee, is niet alleen lekker om te drinken. De afgekoelde thee kan ook goed gebruikt worden om een verbrande huid verkoeling te geven.
Een kop thee van de citroenbladeren, eventueel gezoet met honing is een heerlijk slaapmutsje. Vooral het proberen waard als je gespannen bent.
Voeg enkele druppels melisseolie toe, gemend met een beetje melk en een lepeltje honing aan je warme badwater. En geniet van een weldadig en ontspannen bad.
Bijkomend voordeel is, dat muggen niet houden van de citroengeur. Tip: zet een citroenpotpourri in huis of op je balkon en de muggen blijven op afstand.
Citroenmelisse en Bach
White Chestnut en Pepermunt een brein versterkende werking, net als de citroenmelissebladeren. Toch hebben ze een werking die net even anders is, maar daardoor kunnen ze elkaar goed aanvullen of versterken.
White Chestnut is voor de piekeraars onder ons, met gedachten die maar door je hoofd blijven malen. En pepermunt maakt je mentaal sterker, zodat je problemen beter aankunt en is een goede ondersteuning bij het studeren.